01 mei Hoe kom je van liefdesverdriet af? 7 weken, 7 emoties, juiste tips. Week 3: De Criticus
Innerlijke Criticus: die oude meetlat van ‘goed en fout’.
Liefdesverdriet is heftig. Ik weet het; al jarenlang werk ik als psycholoog dagelijks met cliënten die hun diepste pijn ontmoeten. Oorzaak: een relatiebreuk. Elk verdriet is uniek – en er zijn veel overeenkomsten. Ik schreef er een boek over: Liefdesverdriet, zeven bijzondere ontmoetingen met jezelf. 7 weken lang staat steeds één ontmoeting met een emotie centraal. Hoe ga je ermee om, wat moet je doen en wat juist niet.
Week 3: de criticus
“Het ligt aan mij, het is mijn schuld, het ligt aan mij, het is mijn schuld, het ligt aan mij, het is mijn schuld…” of juist de andere kant op: “Het ligt allemaal aan de ander! Hij/Zij is een loser, een niks”. Vaak denk je: ‘zie je wel dat…’
Negatieve oordelen kunnen zowel op de ander gericht zijn als op jezelf. Je gaat zwart-wit denken en verliest de nuance. Je weet het zeker: dat is de reden, hij/zij is fout, of ik ben juist fout. En sterker nog: we vergroten het zelfs en weten zeker dat we geen relatie aan kunnen óf dat de ander sowieso helemaal niet deugt.
Het is alsof we precies weten hoe het zit allemaal. We gaan er boven staan. Maar de vraag is of we dat echt weten… want de criticus doet ons óók pijn. Zeg eens eerlijk: voel je je echt beter als je zo negatief denkt op de langere termijn? Is het echt waar wat je denkt, is het zo zwart-wit? Of loop je misschien ergens voor weg? De criticus kan een rouwproces na een verbroken relatie flink stagneren.
Liefdesverdriet verwerken? Koop het boek.
Het gaat om een zichzelf versterkende cirkel. Het begint bij een lastig te dragen gevoel, dat een oude gedachte, of overtuiging over jezelf of anderen oproept. Die overtuiging komt van jouw innerlijke criticus. Overtuigingen zijn bijvoorbeeld ‘ik ben geen liefde waard’ of ‘ik kan niemand vertrouwen’. Overtuigingen zijn oud hebben vroeger, hoe pijnlijk ook, veel nut gehad voor je. Ze zorgden ervoor dat je emotioneel ingewikkelde situaties het hoofd kon bieden. Het zijn een soort ‘meetlatten’ geworden waarlangs je jezelf en de wereld legde. Nu zitten ze je in de weg bij het verwerken van je relatiebreuk. Ze kunnen je verharden en de wereld doen wantrouwen. Ook kunnen ze je onzeker maken en je in je schulp doen kruipen. Tijd om er serieus mee aan de slag te gaan.
Tips liefdesverdriet de Criticus (eigenlijk stappen):
- Doorbreek jouw cirkel door hem eerst maar eens waar te nemen en te analyseren. Je zit er dan niet meer ín, maar kijkt er naar. Dat geeft inzicht en ook wat lucht. Ga eens een uurtje zitten en schrijf eens op wat er allemaal door je heen gaat: gedachten, gevoelens. Zie je dat je in een rondje gaat? Teken een cirkel en schrijf de stappen op die jij neemt in je denken en je voelen. In de cirkel schrijf je jouw gevoelens en overtuigingen.
- Realiseer je vervolgens dat jouw criticus al heel lang bij je is en eerder in jouw leven voor je zorgde in emotioneel ingewikkelde situaties. Komt er iets in je op? Het kan gaan om belangrijke verdrietige of nare gebeurtenissen, maar ook over hoe je als kind leerde omgaan met de wereld.
- Geef hem dan eens een andere naam: hoe hielpen jouw overtuigingen jou vroeger? Veel van mijn cliënten benoemen hun criticus als ‘beschermer’ of ‘redder’. Zo word je bewust van de functie van jouw criticus en kun je er zacht naar kijken zonder helemaal in de overtuigingen mee te gaan. Want nu ben je groot en misschien wil je het nu wel anders doen. Er is geen goed en fout, alleen maar waarnemen en liefdevol kijken.
Pas op voor:
De gevaar van een innerlijke criticus is als je niet in de gaten hebt dat het niet per definitie klopt wat je tegen jezelf zegt. Dat je niet voelt dat het niet sowieso waar is. Dat je jezelf als het ware teveel gaat geloven en alles door jouw oordelende bril gaat zien. Dan kun je met je gedachten mee-tuimelen in onpeilbaar diep ongeluk of ongezonde zelfoverschatting. Je kunt verharden en je hart gaat dicht. Hier krijg je last van bij het aangaan van contacten en relaties.
Het is dus goed om er mee aan de slag te gaan. Als het ‘ontmantelen’ van jouw oude overtuigingen ingewikkeld wordt of emotioneel heftig, wil ik je adviseren om hulp in te roepen van een goede (rouw)therapeut waarmee je samen kunt ontrafelen en verwerken.
Meer over de innerlijke criticus, hoe je ermee omgaat, en aanverwante emoties als schaamte en schuld vind je in het boek.
Innerlijke Criticus: die oude meetlat van ‘goed en fout’
Veel sterkte gewenst.
Petra
foto: Alexander Mils – Unsplash
Sorry, het is niet mogelijk om te reageren.